วิทยานิพนธ์ (วศ.ม.)--จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2545

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเสนอแนวทางในการทำงานเพื่อลดปริมาณความสูญเสียของวัสดุจากการก่อสร้างงานอาคารของผู้รับเหมา โดยศึกษาหาสาเหตุสำคัญที่ทำให้วัสดุเกิดความสูญเสียจากการใช้งานวัสดุและจากการจัดการ เพื่อใช้เป็นแนวทางในการเสนอการทำงานในการลดปริมาณความสูญเสียของวัสดุก่อสร้างได้อย่างเหมาะสม วิธีที่ใช้ในการศึกษาประกอบด้วยการสัมภาษณ์ผู้บริหารโครงการ 6 โครงการ เพื่อศึกษาถึงปัญหาและอุปสรรคที่สำคัญของผู้รับเหมาในการลดปริมาณของเสียจากการก่อสร้างในปัจจุบัน นอกจากนี้วิธีการ MATERIAL BALANCE ยังได้นำมาใช้ในการประมาณความสูญเสียของวัสดุสำคัญในการก่อสร้างงานอาคาร 4 ชนิด คือ คอนกรีต อิฐมอญ กระเบื้องปูพื้น และคอนกรีตบล็อก จาก 3 โครงการตัวอย่างโดยเลือกวัสดุที่มีความสูญเสียของวัสดุที่สูงมาศึกษาการใช้งานโดยวิธีการสังเกตการทำงาน (DIRECT SITE OBSERVATION) เพื่อระบุสาเหตุสำคัญที่ทำให้วัสดุที่ศึกษาเกิดความสูญเสีย และในงานวิจัยนี้ได้จัดทำแบบสอบถามเพื่อหาปัจจัยที่สำคัญ ที่มีผลต่อการเกิดความสูญเสียของวัสดุ เพื่อใช้ในประกอบการเสนอแนวทางในการทำงานเพื่อลดปริมาณความสูญเสียของวัสดุก่อสร้าง ผลที่ได้จากการวิเคราะห์ข้อมูลพบว่า ปัญหาและอุปสรรคสำคัญของผู้รับเหมาะคือ การขาดการเก็บข้อมูลปริมาณความสูญเสียของวัสดุที่เป็นระบบ ทำให้ไม่สามารถกำหนดแนวทางการทำงานเพื่อลดปริมาณความสูญเสียของวัสดุได้อย่างเหมาะสม และผลที่ได้จากการศึกษาหาปริมาณความสูญเสียของวัสดุทั้ง 4 ชนิดที่ศึกษาจากโครงการตัวอย่างพบว่า อิฐมอญ และคอนกรีตบล็อกมีปริมาณความสูญเสียที่สูง และจากการศึกษาการใช้งานวัสดุหน้างาน 3 ชนิดคือ อิฐมอญ กระเบื้องปูพื้น และคอนกรีตบล็อก พบว่าสาเหตุสำคัญที่ทำให้อิฐมอญมีโอกาสเกิดความสูญเสียมากมาจากการขาดความระมัดระวังในการขนย้าย และสาเหตุสำคัญที่ทำให้กระเบื้องปูพื้นเกิดความสูญเสียมากคือการตัดขนาด ส่วนสาเหตุสำคัญที่ทำให้คอนกรีตบล็อกเกิดความสูญเสียมากคือ การขาดความระมัดระวังในการขนย้าย และการขาดการจัดการนำส่วนที่เหลือมาใช้งาน และผลที่ได้จากการวิเคราะห์แบบสอบถามเพื่อหาปัจจัยสำคัญที่เป็นสาเหตุทำให้วัสดุเกิดความสูญเสียคือ การเร่งงาน และการขาดประสิทธิภาพในการทำงานของคนงาน