วิทยานิพนธ์ (วท.ม.)--จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2544

วัตถุประสงค์ของการวิจัยนี้ เพื่อเปรียบเทียบการกระจายความเค้นบริเวณรากฟันหน้า และฟันกรามซี่ที่หนึ่งในขากรรไกรบน จากการดึงฟันหน้า ด้วยลวดทีลูปคอนแทรกชันอาร์ช ร่วมกับเครื่องมือจัดฟันชนิดติดแน่นทางด้านใกล้ริมฝีปากและทางด้านใกล้ลิ้นกลุ่มตัวอย่างเป็นลวดทีลูปคอนแทรกชันอาร์ชที่ใช้กับเครื่องมือจัดฟันชนิดติดแน่นทางด้านใกล้ริมฝีปาก และลวดทีลูปคอนแทรกชันอาร์ชที่ใช้กับเครื่องมือจัดฟันชนิดติดแน่นทางด้านใกล้ลิ้น การกระจายความเค้นศึกษาโดยวิธีโฟโตอีลาสติกกึ่งสามมิติ ในแบบจำลองฟันของขากรรไกรบน ซึ่งถอนฟันกรามน้อยซี่ที่หนึ่งไป ประกอบด้วยฟันตัดซี่กลาง ฟันตัดซี่ข้าง ฟันเขี้ยว ฟันกรามน้อยซี่ที่สอง ทั้งซ้ายและขวา ฟันกรามแท้ซี่ที่หนึ่ง ฟันกรามแท้ซี่ที่สองข้างขวา ผลการวิจัยสรุปว่า เมื่อใช้แรงดึงฟันหน้าขนาดเท่ากัน เครื่องมือจัดฟันทั้งสองชนิดทำให้เกิดการกระจายความเค้นแตกต่างกัน บริเวณฟันหน้าเครื่องมือเอดจ์ไวส์ทางด้านใกล้ริมฝีปากทำให้เกิดแรงดึงที่ชัดเจนมากกว่าเครื่องมือเอดจ์ไวส์ทางด้านใกล้ลิ้น และทำให้ฟันหน้าเคลื่อนที่เกือบเป็นแบบบอดิลี ในขณะที่เครื่องมือเอดจ์ไวส์ทางด้านใกล้ลิ้นทำให้เกิดการเคลื่อนที่แบบทิปปิงโดยตัวฟันเคลื่อนไปทางด้านไกลกลางและรากฟันเคลื่อนไปทางด้านใกล้กลาง และไม่พบแรงดึงที่ชัดเจน ลักษณะดังกล่าวเริ่มปรากฏเมื่อให้แรงดึงฟันตั้งแต่ 100 กรัม เครื่องมือจัดฟันชนิดติดแน่นทางด้านใกล้ริมฝีปากทำให้ฟันหน้าเคลื่อนที่แบบทิปปิงไปทางด้านไกลกลาง รวมทั้งเกิดแรงดึงที่ชัดเจน ส่วนเครื่องมือจัดฟันชนิดติดแน่นทางด้านใกล้ลิ้นทำให้ฟันหน้าเคลื่อนที่แบบทิปปิงบริเวณฟันกรามพบว่า เครื่องมือจัดฟันทางด้านใกล้ริมฝีปากทำให้เกิดการกระจายความเค้นได้ไม่ดีเท่าเครื่องมือจัดฟันทางด้านใกล้ลิ้น โดยทำให้เกิดการเคลื่อนที่แบบทิปปิงของตัวฟันไปทางด้านใกล้กลางและรากฟันไปทางด้านไกลกลาง และมีแรงกดในแนวดิ่ง ในขณะที่เครื่องมือจัดฟันทางด้านใกล้ลิ้นทำให้เกิดการเคลื่อนฟันที่เข้าใกล้ความเป็นบอดิลีมากกว่า และไม่พบแรงกดในแนวดิ่งที่ชัดเจน การเคลื่อนที่แบบทิปปิงด้วยเครื่องมือทั้งสองเกิดขึ้นตั้งแต่ที่ขนาดแรง 100 กรัม