การศึกษากรอบความรู้เรื่องเพศในเพลงไทยพยายามที่จะแสดงให้เห็นถึงขอบฟ้าทางความคิดเกี่ยวกับเรื่องเพศในสังคมไทยในแต่ละยุคสมัยซึ่งปรากฏในบทเพลงไทยที่ทำหน้าที่ในการถ่ายทอดความรู้เกี่ยวกับเรื่องเพศให้แก่คนในสังคมในแต่ละช่วงเวลาร่วมกันกับพื้นที่การสื่อสารอื่นๆ การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษากรอบความรู้เรื่องเพศที่กำหนดความเป็นชาย ความเป็นหญิง และความสัมพันธ์ชายหญิงที่ปรากฏในเนื้อร้องของบทเพลงไทยประเภทต่างๆ โดยออกแบบงานวิจัยเป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบโบราณคดีของความรู้ในส่วนของการศึกษาวัตถุของวาทกรรมในการศึกษาผู้ชาย ผู้หญิง และความสัมพันธ์ชายหญิงในฐานะของวัตถุแห่งความรู้เรื่องเพศที่ปรากฏในเนื้อร้องของบทเพลงไทยประเภทต่างๆ ตั้งแต่สมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นมาจนถึงปัจจุบัน ผลการวิจัยพบว่า กรอบความรู้เรื่องเพศที่ปรากฏในสังคมไทยตั้งแต่สมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นจนถึงปัจจุบันที่กำหนดความเป็นชาย ความเป็นหญิง และความสัมพันธ์ชายหญิงนั้นสามารถแบ่งได้เป็น 2 รูปแบบด้วยกัน คือ กรอบความรู้เรื่องเพศแบบเดิมจากศาสนาที่อาศัยหลักของการจัดระเบียบซึ่งพบในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น และกรอบความรู้เรื่องเพศแบบใหม่จากวิทยาศาสตร์ที่อาศัยมนุษย์เป็นศูนย์กลางของการจัดการความสัมพันธ์ต่างๆ โดยจะเริ่มพบรอยแตกระหว่างกรอบความรู้เดิมที่เปลี่ยนแปลงเข้าสู่กรอบความรู้แบบใหม่ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่4 และได้รับการยอมรับโดยสมบูรณ์หลังการเปลี่ยนแปลงพ.ศ.2475 เป็นต้นมา นอกจากนี้กรอบความรู้ยังแสดงความสัมพันธ์กันระหว่างพื้นที่การสื่อสาร อำนาจของสถาบันที่สร้างหรือกำหนดความรู้ และรูปแบบของความรู้ที่มีเหตุผลในแต่ละช่วงเวลาอย่างแยกไม่ออกอีกด้วย

วิทยานิพนธ์ (นศ.ด.)--จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2557