ปัจจุบันประเทศไทยมีขยะมูลฝอยและกากของเสียเกิดขึ้นเกือบ 22 ล้านตันต่อปี โดยแบ่งเป็น ขยะมูลฝอยชุมชน 14.4 ล้านตัน ของเสียอันตรายจากชุมชนประมาณ 0.4 ล้านตัน มูลฝอยติดเชื้อจากสถานพยาบาลประมาณ 22,500 ตัน และของเสียจากอุตสาหกรรมประมาณ 6.86 ล้านตัน โดยในแต่ละปีอัตราการเกิดขยะมูลฝอยเพิ่มสูงขึ้นประมาณร้อยละ 2-3 ต่อปี สำหรับการผลิตขยะมูลฝอยของคนไทยแต่ละคน คือ 0.65 กิโลกรัมต่อวัน (ปี 2545) โดยทั่วไปชุมชนเมืองจะก่อให้เกิดขยะมูลฝอย (0.5-1.7 กก./คน/วัน) สูงกว่าชุมชนชนบท (0.4-0.6 กก./คน/วัน) ทั้งนี้เนื่องมาจากธุรกิจและบริการในชุมชนเมืองที่มีปริมาณสูงกว่า[15]

การจัดการขยะมูลฝอยและของเสียชุมชนในประเทศไทย เน้นโครงสร้างพื้นฐานโดยการคัดแยก การให้บริการเก็บ รวบรวมและกำจัดขยะมูลฝอย โดยในปี 2546 กรุงเทพมหานครซึ่งมีจำนวนประชากรกว่า 10 ล้านคน ในจำนวนนี้รวมถึง ประชากรแฝงและนักท่องเที่ยวซึ่งมีส่วนในการผลิตขยะมูลฝอย จึงมีปริมาณขยะมูลฝอยเกิดขึ้นประมาณ 9,340 ตันต่อวัน สามารถจัดเก็บรวบรวมขยะมูลฝอยได้มากกว่าร้อยละ 99 ส่วนในเขตชุมชนเมืองอื่น (เทศบาลเมือง) เก็บรวบรวมขยะมูลฝอยได้ร้อยละ 86 ส่วนที่เหลือที่เก็บรวบรวมไม่ได้ เนื่องจากอยู่นอกพื้นที่เขตเทศบาล ซึ่งประชาชนจะดำเนินการจัดการเองตามชุมชน[15] ในส่วนของหัวเมืองใหญ่ ๆ เช่น เทศบาลเมืองนครภูเก็ต พบว่ามีปริมาณขยะมูลฝอยเกิดขึ้นประมาณ 144.40 ตันต่อวัน อัตราเกิดขยะมูลฝอย 2.15 กิโลกรัมต่อคนต่อวัน ส่วนเทศบาลเมืองนครเชียงใหม่ มีปริมาณขยะมูลฝอย 265 ตันต่อวัน และมีอัตราการเกิดขยะมูลฝอย 1.52 กิโลกรัมต่อคนต่อวัน[11] โดยภาพรวมในประเทศไทยมีการนำขยะมูลฝอยชุมชนมาแปรรูปใช้ใหม่หรือใช้ซ้ำทั่วประเทศคิดเป็นร้อยละ 11 ของปริมาณขยะมูลฝอยที่เกิดขึ้นทั้งหมด ในเขตเทศบาลคิดเป็นร้อยละ 16 และนอกเขตเทศบาลคิดเป็นร้อยละ 5-8 โดยองค์ประกอบของขยะมูลฝอยชุมชน พบว่า ประมาณร้อยละ 42 มีศักยภาพที่จะแปรรูปใช้ใหม่ได้ อาทิ แก้ว พลาสติก กระดาษ และโลหะ[15]

ในส่วนของการกำจัด พบว่าปัจจุบันเทคโนโลยีการกำจัดขยะมูลฝอยชุมชนที่เชื่อถือได้ในระดับสากลมี 3 ประเภทได้แก่ การเผา การฝังกลบ (อย่างถูกหลักสุขาภิบาล) และการหมักทำปุ๋ย/ก๊าซชีวภาพ โดยแต่ละเทคโนโลยีมีข้อดีและข้อด้อยต่างกันในเชิงการยอมรับของวิถีชีวิตของสังคมท้องถิ่นไทย พื้นที่และภูมิศาสตร์ ขนาดของขยะมูลฝอยที่ต้องกำจัดต่อวัน ค่าใช้จ่ายและรายได้ เป็นต้น ซึ่งคงจะต้องพิจารณาเป็นกรณีไป สำหรับสัดส่วนของการกำจัดขยะมูลฝอยโดยใช้เทคโนโลยีแต่ละแบบ คือ การกองทิ้งคิดเป็นร้อยละ 65 การฝังกลบ (ถูกหลักสุขาภิบาล และไม่ถูกหลักสุขาภิบาล) คิดเป็นร้อยละ 34 และการเผาคิดเป็นร้อยละ 1[5]

อย่างไรก็ตามสามารถสรุปแนวทางการจัดการขยะมูลฝอยได้ 3 แนวทาง คือ
• ในกรณีที่ไม่มีปัญหาเรื่องที่ดิน และเป็นที่ยอมรับของประชาชน สามารถดำเนินการโดยวิธีฝังกลบได้
• ในกรณีที่เป็นพื้นที่เมืองใหญ่ที่มีปัญหาเรื่องที่ดิน และการยอมรับจากชุมชน ควรดำเนินการโดยวิธีการเผาโดยเตาเผา แต่วิธีนี้ค่อนข้างมีค่าใช้จ่ายสูง และอาจเกิดปัญหาเรื่อง dioxin อย่างไรก็ตามเทคโนโลยีการเผาในปัจจุบันสามารถติดตั้งเครื่องมือเพื่อลดผลกระทบดังกล่าวได้
• ในกรณีการใช้วิธีหมักปุ๋ย/ก๊าซ เพื่อนำมาผลิตพลังงานไฟฟ้าได้นั้น จำเป็นต้องมีการบริหารจัดการที่ดี โดยต้องมีการคัดแยกขยะ recycle และขยะอันตรายออกก่อน คงไว้เฉพาะขยะอินทรีย์

นอกจากนี้หากประเทศไทยมีการรณรงค์ให้เกิดวัฒนธรรมในการคัดแยกขยะมูลฝอยอย่างจริงจังและต่อเนื่อง จะสามารถทำให้ต้นทุนในการกำจัดขยะมูลฝอยโดยใช้เทคโนโลยีต่าง ๆ ต่ำลงได้