วิทยานิพนธ์ (วท.ม.)--จุฬาลงกรณ์มกาวิทยาลัย, 2540

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบการเปลี่ยนแปลงตำแหน่งของฟันบนเมื่อประเมินจากกรรมวิธีซ้อนทับภาพรังสีกะโหลกศีรษะด้านข้าง 4 เทคนิค ได้แก่ การซ้อนทับภาพรังสีบนระนาบเพดานที่จุด ANS (เทคนิค ANS) การซ้อนทับภาพรังสีตามระนาบเพดานที่ pterygomaxillary fissure (เทคนิค PTM) การซ้อนทับภาพรังสีบนตำแหน่งที่โครงสร้างภายในเพดานซ้อนทับกันมากที่สุด (เทคนิค FIT) และ การซ้อนทับภาพรังสีบน zygomatic process (เทคนิค ZYM) และเพื่อให้ได้ข้อสรุปถึงการซ้อนทับภาพรังสีเทคนิคที่เหมาะสม กลุ่มตัวอย่างภาพรังสีกะโหลกศีรษะด้านข้าง ก่อนและหลังรักษาที่ถ่ายจากผู้ป่วยคนเดียวกันด้วยเครื่องถ่ายเดียวกันของกลุ่มตัวอย่าง 60 ราย เป็นชาย 22 ราย หญิง 38 ราย อายุระหว่าง 10 ถึง 13 ปี ได้รับการรักษาทางทันตกรรมจัดฟันด้วยเทคนิคต่างๆ กัน ระยะเวลารักษาไม่เกิน 3 ปี นำภาพรังสีก่อนและหลังรักษาของกลุ่มตัวอย่างทั้งหมดมาซ้อนทับภาพรังสีตามเทคนิค 4 เทคนิค การเคลื่อนที่ของฟันตัดและฟันกรามบน ศึกษาในลักษณะโคออร์ดิเนตและวิเคราะห์ด้วยสถิติวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบทางเดียว (one way ANOVA) ที่ระดับนัยสำคัญ 0.05 และ post hoc Tukey's test ความสามารถในการทำซ้ำได้ของแต่ละเทคนิคทดสอบด้วยสถิติวิเคราะห์แบบ t-test ที่ระดับมีนัยสำคัญ 0.05 ผลการวิจัยพบว่า เทคนิค ANS เทคนิค FIT และเทคนิค ZYM ประเมินการเคลื่อนที่ของฟันบนในแนวระนาบได้ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ เทคนิค ANS และเทคนิค FIT ประเมินการเคลื่อนที่ในแนวดิ่งของฟันบนได้ใกล้เคียงกัน แต่น้อยกว่าเทคนิค PTM และเทคนิค ZYM เทคนิค FIT มีความสามารถในการทำซ้ำในแนวดิ่งต่ำ เทคนิค PTM ไม่เหมาะสมในการประเมินการเคลื่อนที่ในแนวระนาบของฟันบน แต่ประเมินการเคลื่อนที่ในแนวดิ่งของฟันบนได้ใกล้เคียงกับเทคนิค ZYM