วิทยานิพนธ์ (วท.ม.)--จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2544

การทดลองเลี้ยงแบคทีเรีย 3 สายพันธุ์ ได้แก่ Bacillus S11, B. subtilis และ B. firmus ในอาหารดัดแปลงแป้งและปลาป่น พบว่าแบคทีเรียสามารถเจริญได้ดีในอัตราส่วนแป้งและปลาป่น 1:1%(wt/v) และการผสมอาหาร พบว่า โพรไบโอติกแบคทีเรียปริมาตร 10%(v/wt) เหมาะสมในการนำไปผสมกับอาหารกุ้งสำเร็จรูปใช้ ในการเลี้ยงกุ้งกุลาดำ ซึ่งการทดลองเลี้ยงกุ้งกุลาดำในบ่อพลาสติกขนาดความจุน้ำ 130 ลิตร ระบบน้ำแบบปิดใช้กุ้งกุลาดำขนาด 5.96+-1.45 กรัม ปล่อยกุ้ง 20 ตัวต่อบ่อ เป็นระยะเวลา 30 วัน ให้อาหารผสมโพรไบโอติกแบคทีเรียสายพันธุ์ Bacillus S11 และเติมแบคทีเรียสายพันธุ์ B. subtilis และ B. firmus ในน้ำเลี้ยงกุ้ง ควบคุมให้มีจำนวนไม่ต่ำกว่า 103 CFU ml-1 พบว่า คุณภาพน้ำและอัตราการเติบโตของกุ้งกุลาดำทั้งสองกลุ่มการทดลองไม่มีความแตกต่างกัน อย่างไรก็ดี พบว่า กุ้งที่ได้รับการเสริมโพรไบโอติกแบคทีเรียมีอัตรารอดสูงกว่า กลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) การทดลองเลี้ยงกุ้งกุลาดำ ระยะโพสลาวี 25 (PL25) ในบ่อดินขนาด 900 ตารางเมตร ปล่อยกุ้งอัตราความหนาแน่น 33 ตัวต่อตารางเมตร ให้อาหารผสมโพรไบโอติกแบคทีเรียสายพันธุ์ Bacillus S11 และ เติมแบคทีเรียสายพันธุ์ B. subtilis และ B. firmus ในน้ำเลี้ยงกุ้ง เปรียบเทียบกับบ่อควบคุมที่ไม่ใส่แบคทีเรีย หลังจากการเลี้ยงครบ 100 วัน พบว่า กุ้งกุลาดำจากบ่อทดสอบมีอัตราการเติบโตแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) และมีผลผลิตสูงกว่าบ่อควบคุม จากการตรวจวัดคุณภาพน้ำและปริมาณสารอินทรีย์ในตะกอนดิน ทุก 2 สัปดาห์ พบว่า บีโอดี ปริมาณแอมโมเนียทั้งหมด ไนไตรท์ ไนเตรท ออโธฟอสเฟตและปริมาณสารอินทรีย์ในตะกอนดินมีค่าเฉลี่ยตลอดการทดลองต่ำกว่าบ่อควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05)