วิทยานิพนธ์ (วท.ม.)--จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2542

วัตถุประสงค์ของการวิจัยนี้ เพื่อศึกษาการกระจายความเค้นบริเวณฟันเขี้ยว ซึ่งเกิดจากการใช้สปริงสำเร็จรูป 3 ชนิด ได้แก่ พีจี ยูนิเวอร์ซัล รีแทรกชั่น สปริง, แมนดิบูลาร์ คัสปิด รีแทรกชั่นสปริง, เบอร์สโตน รีแทรกชั่นสปริง และเปรียบเทียบการกระจายความแค้นที่เกิดเมื่อใช้สปริงดังกล่าวตามคำแนะนำของผู้ผลิต กลุ่มตัวอย่างเป็นสปริงดึงฟันเขี้ยวสำเร็จรูป 3 ชนิด ได้แก่ พีจียูนิเวอร์ซัล สปริง, แมนดิบูลาร์ คัสปิด รีแทรกชั่น สปริง, และเบอร์สโตน รีแทรกชั่น สปริง การกระจายความแค้นศึกษาโดยวิธีโฟโตอีลาสติกในแบบจำลองฟัน ของขากรรไกรล่างด้านซ้าย ซึ่งถอนฟันกรามน้อยซี่ที่หนึ่ง ประกอบด้วย ฟันเขี้ยว, ฟันกรามล่างน้อยซี่ที่สอง, ฟันกรามแท้ซี่ที่หนึ่ง ผลการวิจัยสรุปว่า มีความแตกต่างกันของการกระจายความเค้น โดยสปริงดึงฟันเขี้ยว พีจี ยูนิเวอร์ซัล รีแทรกชั่น สปริง ที่แรงน้อยกว่า 100 กรัมทำให้เกิดการเคลื่อนที่เฉพาะด้านตัวฟันแบบทิปปิง มาทางด้านไกลกลาง และที่แรงในช่วง 100-200 กรัมพบการเคลื่อนที่ของฟันเกือบเป็นบอดิลี และเมื่อให้แรงที่มากกว่า 200 กรัม ตัวฟันเคลื่อนมาทางด้านไกลกลางมากขึ้น สปริงดึงฟันเขี้ยวชนิด แมนดิบูลาร์คัสปิด รีแทรกชั่น สปริง พบว่าที่แรงน้อยกว่า 100 กรัมทำให้ตัวฟันเคลื่อนที่มาทางด้านไกลกลางและปลายรากฟันเคลื่อนมาทางด้านใกล้กลาง และในช่วง 100-200 กรัม การเคลื่อนที่ของตัวฟันเกือบเป็นบอดิลี เมื่อให้แรงที่มากกว่า 200 กรัม ตัวฟันเคลื่อนมาทางด้านไกลกลางและรากฟันเคลื่อนมาทางด้านใกล้กลางมากขึ้น สปริงดึงฟันเขี้ยวชนิด เบอร์สโตน รีแทรกชั่น สปริง พบว่าแรงน้อยกว่า 100 กรัมเกิดการเคลื่อนที่ของตัวฟันมาทางด้านใกล้กลาง และปลายรากมาทางด้านไกลกลาง เมื่อให้แรงในช่วง 100-200 กรัม ตัวฟันเคลื่อนมาทางด้านไกลกลางมากขึ้น และเมื่อให้แรงที่มากกว่า 200 กรัม การเคลื่อนที่ของตัวฟันยังคงมากกว่ารากฟัน เมื่อดึงสปริงทั้ง 3 ชนิดตามคำแนะนำของผู้ผลิตพบว่า สปริงชนิด พีจี ยูนิเวอร์ซัล รีแทรกชั่น สปริงดึงที่ระยะ 1 ม.ม. และสปริงชนิด แมนดิบูลาร์คัสปิด รีแทรกชั่นสปริง ดึงที่ระยะ 2 ม.ม. ทำให้ฟันเขี้ยวเคลื่อนที่ในลักษณะใกล้เคียงกันคือ เกือบเป็นลักษณะแบบบอดิลี ส่วนสปริงดึงชนิด เบอร์สโตน รีแทรกชั่น สปริง ดึงที่ระยะ 6 ม.ม. พบว่าลักษณะของการเคลื่อนที่เป็นแบบตัวฟันเคลื่อนที่มากกว่ารากฟัน