วิทยานิพนธ์ (นศ.ม.)--จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2544

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษารูปแบบวิธีการนำเสนอรายการ และวิธีดำเนินการผลิตรายการโทรทัศน์ก่อนบ่ายคลายเครียด ตลอดจนศึกษาการแสดงตลก และการสื่อสารอารมณ์ขันนักแสดงตลกในรายการดังกล่าว โดยใช้การวิเคราะห์เนื้อหารายการ การสังเกตการณ์ และการสัมภาษณ์แบบเจาะลึกในการวิจัย ผลการวิจัยพบว่า รายการโทรทัศน์ก่อนบ่ายคลายเครียดใช้รูปแบบละครตลก นำเสนอโดยใช้ละคร ลิเก โขน ล้อเลียนละคร, ภาพยนตร์, เกมโชว์ที่กำลังอยู่ในกระแสความนิยม ล้อเลียนประเด็นทางสังคม และทางการเมือง รวมไปถึงการล้อเลียนวรรณคดี ละครพื้นบ้านทั้งของไทยและต่างประเทศ สำหรับวิธีการผลิตรายการมี 3 ขั้นตอน คือ ก่อนการผลิต ดำเนินการผลิต และหลังการผลิตมีวิธีดำเนินการที่สำคัญ คือ การแสวงหาความคิด จะทำเป็นประจำทุกสัปดาห์ การเขียนบทเป็นแบบมีโครงเรื่องในลักษณะบทเปิดเพื่อให้นักแสดงตลกคิดบทสนทนาขึ้นเอง ส่วนการกำหนดตัวนักแสดงจะให้ความสำคัญกับบทบาทการแสดงตลก แม้เป็นการบันทึกเทปรายการแต่ดำเนินการบันทึกแบบรายการสด ดังนั้นในขั้นหลังผลิตรายการ เป็นการแก้ไขความผิดพลาดในการแสดงเพียงเล็กน้อย ส่วนวิธีการแสดงตลก เป็นการนำเสนอแบบละครอาศัยโครงสร้างแบบกลุ่ม ซึ่งประยุกต์มาจากการสวดคฤหัสถ์ในอดีต และโครงสร้างของเนื้อหาเป็นโครงเรื่องที่ยืดหยุ่นเพื่อให้เกิดความหลากหลาย โดยการสื่อสารอารมณ์ขันมีองค์ประกอบคือ การเล่าเรื่อง การแสดงและบทสนทนาของนักแสดงตลกในการแสดง นอกจากนี้ยังมีการประยุกต์องค์ประกอบของการทำรายการโทรทัศน์ เช่น เครื่องแต่งกาย ฉาก และอุปกรณ์การแสดง ดนตรีและเสียงประกอบเพื่อสร้างอารมณ์ขันให้แก่ผู้ชม